Από 1/5/2013 η online επικοινωνία των επιχειρήσεων με το Taxis

Την παραμονή Πρωτοχρονιάς, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η πολυαναμενόμενη ΠΟΛ 1221/13-12-2012, με την οποία το Υπουργείο Οικονομικών ξεκαθαρίζει τις αλλαγές στον τρόπο σήμανσης των παραστατικών μέσω των ΕΑΦΔΣΣ (φορολογικοί μηχανισμοί). Τα βασικά σημεία της ΠΟΛ 1221 είναι τρία:

1. Οι αλλαγές που περιγράφονται θα εφαρμοστούν μέσα στο 2013 και συγκεκριμένα από την 1η Μαΐου.
2. Κάθε επιχείρηση θα αποστέλλει καθημερινά τα στοιχεία των πωλήσεων της στην ΓΓΠΣ (taxis).
3. Το όνειρο για την απλοποίηση των παραστατικών που εκδίδονται αλλά και του τρόπου με τον οποίο εκδίδονται τελειώνει οριστικά.

Σύμφωνα με την ΠΟΛ 1221, από 1η  Μαίου 2013 όλοι οι κάτοχοι φορολογικών μηχανισμών θα πρέπει να προμηθευτούν νέο λογισμικό (driver) για την επικοινωνία των εμπορολογιστικών προγραμμάτων (ERP) με την ΕΑΦΔΣΣ. Το καινούργιο λογισμικό θα είναι σε θέση να συλλέγει πληροφορίες από τα παραστατικά και να τα αποστέλλει (μέσω Internet) κάθε μέρα στο Υπουργείο Οικονομικών. Συγκεκριμένα, για κάθε παραστατικό που θα εκδίδει η επιχείρηση, το Taxis θα ενημερώνεται για το ΑΦΜ του εκδότη και του παραλήπτη, για την ημερομηνία και την ώρα του παραστατικού, για τον αριθμό και το είδος του παραστατικού (τιμολόγιο, δελτίο αποστολής, πιστωτικό τιμολόγιο κλπ.) καθώς και για τις αξίες ανά κατηγορία ΦΠΑ.

Όπως είναι προφανές, με το νέο λογισμικό, το Υπουργείο Οικονομικών θα έχει τη δυνατότητα παρακολούθησης του τζίρου της κάθε επιχείρησης σε επίπεδο ημέρας αλλά και εικόνα του ΦΠΑ που θα πρέπει να αποδοθεί. Παρόλα αυτά, η προσπάθεια για έλεγχο της φοροδιαφυγής μέσω της online επικοινωνίας Taxis-Επιχείρησης κρίνεται τουλάχιστον ανεπαρκής, καθώς εξακολουθεί να δίνεται η δυνατότητα έκδοσης χειρόγραφων παραστατικών τα οποία δεν φέρουν σήμανση και δεν καταχωρούνται στο φορολογικό μηχανισμό. Επίσης, μεγάλες κατηγορίες επιτηδευματιών (όπως γιατροί, δικηγόροι, υδραυλικοί κλπ) δεν έχουν την υποχρέωση έκδοσης μηχανογραφημένων παραστατικών, με αποτέλεσμα να εκδίδουν αποκλειστικά χειρόγραφα παραστατικά. Έτσι, ένα μεγάλο μέρος των συναλλαγών θα εξακολουθήσει να βρίσκεται καλά κρυμμένο στα χειρόγραφα μπλοκάκια των επιτηδευματιών.

Τι επιπτώσεις θα έχει ο νέος τρόπος σήμανσης των παραστατικών στην επιχείρηση;

Τα πρώτα προβλήματα για τις επιχειρήσεις αναμένεται να εμφανιστούν περί τα μέσα Απριλίου, όπου και θα πρέπει να εφοδιαστούν με το νέο λογισμικό των ΕΑΦΔΣΣ. Στο ευνοϊκότερο σενάριο, ο κατασκευαστής του φορολογικού μηχανισμού θα έχει ήδη ολοκληρώσει την ανάπτυξη του νέου λογισμικού και ο μηχανογράφος της επιχείρησης θα είναι σε θέση να το εγκαταστήσει για δοκιμαστική λειτουργία. Το κόστος για τη μετάβαση αυτή υπολογίζεται κατ’ ελάχιστο σε 100€ για την προμήθεια και εγκατάσταση του λογισμικού. Σε πολλές όμως περιπτώσεις το κόστος αυτό θα πολλαπλασιαστεί καθώς θα απαιτηθούν αρκετές ώρες παραμετροποίησης του ERP (αλλαγές στις φόρμες παραστατικών) έτσι ώστε να είναι δυνατή η ανάσυρση των δεδομένων για την αποστολή τους στο Taxis. Δεν αποκλείεται βέβαια να υπάρξουν και επιχειρήσεις που θα χρειαστεί είτε να αγοράσουν καινούργιο φορολογικό μηχανισμό (σε περίπτωση που ο κατασκευαστής δεν κατορθώσει να αναπτύξει το λογισμικό ή απλά η κατασκευάστρια εταιρεία έχει κλείσει) είτε να αγοράσουν καινούργιο πρόγραμμα μηχανογράφησης (σε περιπτώσεις που δεν δίνεται δυνατότητα τροποποίησης των φορμών παραστατικών)

Τα ευτράπελα όμως του νέου καθεστώτος αναμένεται να ξεκινήσουν από 1η Μαΐου. Είναι άγνωστο αν το Taxis θα αντέξει, κατά τις πρώτες ημέρες λειτουργίας, την αποστολή των δεδομένων από εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις. Αντίστοιχα προβλήματα άλλωστε έχουν παρατηρηθεί σε κάθε προσπάθεια του κράτους για μαζική συλλογή δεδομένων (βλ. απογραφή δημοσίων υπαλλήλων, ηλεκτρονική συνταγογράφηση κλπ.). 

Μετά τις πρώτες ημέρες λειτουργίας του συστήματος, και την απαραίτητη αποσφαλμάτωση του (το γνωστό debugging), τα προβλήματα θα αποτελούν μοναδικό προνόμιο των επιχειρήσεων.  Μερικοί από τους εφιάλτες της επιχείρησης θα είναι η απώλεια της πρόσβασης στο Internet, η λανθασμένη παραμετροποίηση των παραστατικών (π.χ. αποστολή θετικών αξιών λόγω παράληψης αρνητικού πρόσημου στα πιστωτικά τιμολόγια), και τα σφάλματα λογισμικού (είτε του φορολογικού μηχανισμού είτε του ERP).

Τι αλλάζει σε τεχνικό επίπεδο;

Μέχρι σήμερα οι φορολογικοί μηχανισμοί διατηρούσαν τρία αρχεία για την καταγραφή των εκδιδόμενων παραστατικών: το a.txt που περιείχε τα στοιχεία του παραστατικού, το b.txt που περιείχε την σήμανση του παραστατικού και το c.txt που περιείχε τα στοιχεία του ημερήσιου Ζ. Το καινούργιο λογισμικό των ΕΑΦΔΣΣ θα πρέπει να δημιουργεί ακόμη τρία αρχεία: το e.txt το οποίο θα περιέχει τα προς διαβίβαση στοιχεία του παραστατικού, το d.txt το οποίο θα περιέχει ξεχωριστή σήμανση για κάθε αρχείο e.txt και το s.txt που αποτελεί το ημερήσιο αρχείο που αποστέλλεται στην ΓΓΠΣ με τα συγκεντρωτικά στοιχεία των παραστατικών που εκδόθηκαν μέσα στη ημέρα από την επιχείρηση.

Ο νέος τρόπος λειτουργίας των ΕΑΦΔΣΣ φαίνεται να είναι συμβατός μόνο με φορολογικούς μηχανισμούς τύπου Α. Οι ΕΑΦΔΣΣ τύπου Β (δηλαδή αυτοί που απλά διαβιβάζουν τη σήμανση στο ERP και η εκτύπωση ολοκληρώνεται από το ERP και όχι από το μηχανισμό) διαφαίνεται ότι δεν θα μπορέσουν να υποστηρίξουν τις νέες προδιαγραφές.

Τέλος, ιδιαίτερο πρόβλημα αναμένεται να δημιουργήσει η παράγραφος 5.4.2 της ΠΟΛ όπου αναφέρεται ότι τα γραφικά και οι εικόνες στις φόρμες παραστατικών δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις 6 γραμμές κειμένου. Αν κάτι τέτοιο ισχύσει, θα πρέπει να καταργηθούν οι γραφικές φόρμες που χρησιμοποιούνται από την πλειοψηφία των επιχειρήσεων και να επανέλθουν τα προτυπομένα έντυπα, γυρίζοντας έτσι αρκετά χρόνια πίσω.