Τα αποσπάσματα κειμένων στο Διαδίκτυο και η χρήση τους από τις μηχανές αναζήτησης είναι το αντικείμενο μιας σειράς συζητήσεων που λαμβάνουν χώρα αυτές τις μέρες στη Γερμανία. Ποιος επιτρέπεται να χρησιμοποιεί συνδέσμους, με τι περιεχόμενο και κάτω από ποιες συνθήκες? Αφορμή της συζήτησης είναι ένας νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας που συζητιέται στο γερμανικό κοινοβούλιο.
Τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα είναι οι εκδότες εφημερίδων από τη μία και οι μηχανές αναζήτησης από την άλλη. Οι πρώτοι διεκδικούν το δικαίωμα για απαίτηση τελών αδειοδότησης από τις δεύτερες, που δημοσιεύουν μικρά αποσπάσματα κειμένου από ηλεκτρονικές εφημερίδες ( τα επονομαζόμενα snippets ) στο Διαδίκτυο. Οι μηχανές αναζήτησης από την πλευρά τους, όπως είναι λογικό, με πρωτοστάτη την Google, αντιτίθενται σφοδρά στο αίτημα αυτό. Ο νέος νόμος που συζητιέται αναζωπύρωσε την κουβέντα καθώς κατοχυρώνει το δικαίωμα στους εκδότες για διεκδίκηση μεριδίου από τα έσοδα των διαφημίσεων των μηχανών αναζήτησης, όταν αυτές απαντούν σε αναζήτηση των χρηστών με κάποιο snippet.
Η επιχειρηματολογία υψηλόβαθμων στελεχών της Google διαμορφώνεται ως εξής: Ένας νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας σε links θα σήμαινε λιγότερη πληροφορία διαθέσιμη για το μέσο χρήστη και υψηλότερα κόστη για τις εταιρίες. Η φύση ενός τέτοιου νόμου θα διατάρασσε θεμελιώδεις λειτουργίες του Διαδικτύου. Η Google δεν είναι μόνη της καθώς βρίσκει υπερασπιστές στις τάξεις εξεχόντων επιστημόνων. Ήδη το ινστιτούτο Max Planck εξέδωσε δήλωση που συνυπογράφουν κορυφαίοι Ευρωπαίοι νομικοί, και η οποία εκφράζει ανησυχίες σχετικά με τις συνέπειες μιας νομοθετικής μεταρρύθμισης προς αυτήν την κατεύθυνση. Ένα επιπλέον επιχείρημα είναι, πως οι εκδότες διατηρούν το δικαίωμα να αρνηθούν τη χρήση των links, που ανακατευθύνουν σε δικό τους περιεχόμενο από τις μηχανές αναζήτησης. Μπορούν εάν το επιθυμούν να διαγραφούν από τις λίστες που χρησιμοποιούν οι μηχανές αυτές. Ο λόγος, που δε το κάνουν, είναι πως ακόμα και με το ισχύον καθεστώς αποκομίζουν πολλά κέρδη χάρις στις μηχανές αναζήτησης. Κάτι που άλλωστε εξηγεί και τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλετε εκ μέρους των online μέσων ενημέρωσης για να εμφανίζονται όσο γίνεται ψηλότερα στις αναζητήσεις των χρηστών του Διαδικτύου.
Στον αντίλογο το βασικό επιχείρημα είναι πως ο τύπος μέχρι την εποχή του Διαδικτύου είχε τη δικιά του ενιαία και αδιαίρετη αλυσίδα παραγωγής. Ο εκδότης είχε υπό την εποπτεία του όλη τη διαδικασία, από τη συγγραφή των άρθρων ως την πώληση της εφημερίδας. Μέσω των links οι μηχανές αναζήτησης λαμβάνουν τμήματα της δουλειάς κάποιου άλλου αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Για την οποία δουλειά όμως μέχρι σήμερα δε χρειάστηκε ποτέ να πληρώσουν. Υποστηρικτές αυτής της κατεύθυνσης είναι επίσης δημοσιογράφοι, που συντασσόμενοι με την άποψη πως οι εκδότες δικαιούνται αποζημίωσης για χρήση υλικού που δημοσιεύεται στις ιστοσελίδες τους, αποσκοπούν στην κατοχύρωση αποζημίωσης και για τους συγγραφείς των αποσπασμάτων, που χρησιμοποιούν οι μηχανές αναζήτησης. Στο σημείο αυτό να διευκρινιστεί πως ο λόγος γίνεται για σελίδες που κάνουν εμπορική χρήση των links και όχι ιδιωτική. Στην πρώτη κατηγορία υπάγονται οι μηχανές αναζήτησης και οι επονομαζόμενοι news aggregators (για παράδειγμα το Google News), που συλλέγουν ειδήσεις από διάφορες πηγές του Διαδικτύου, ενώ ένα παράδειγμα της δεύτερης είναι τα blogs.
Σε περίπτωση που κυριαρχήσουν τέτοιες νομοθεσίες ανά τον κόσμο γεννούνται αυτόματα μια σειρά από λειτουργικά θέματα. Τι θα συμβαίνει στις περιπτώσεις που εκδότες και μηχανές αναζήτησης δεν καταλήγουν σε ικανοποιητικές και για τα δύο συμβαλλόμενα μέρη συμφωνίες; Σίγουρα η αναζήτηση πληροφοριών στο Διαδίκτυο θα γίνει πιο δύσκολη και σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως και αδύνατη. Παρόλα αυτά υπάρχει η αισιοδοξία πως αρχής γενομένης από τη Γερμανία μηχανές αναζητήσεις και sites ειδησεογραφικού περιεχομένου εν τέλει θα συναινέσουν ώστε να επιτευχθούν οι απαραίτητες συμφωνίες και να περιοριστεί στο ελάχιστο δυνατό ο τελικός χρήστης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου